Rak jajowodu

Rak jajowodu jest najrzadszym nowotworem żeńskich narządów płciowych i stanowi 1 – 2% wszystkich nowotworów narządów rodnych u kobiet. Tylko 20% wśród nowotworów jajowodu stanowią zmiany pierwotne, pozostałe 80% powstaje w skutek przerzutów z innych narządów – najczęściej z endometrium (błony śluzowej macicy), jajnika, piersi i układu pokarmowego.

Objawy

Rak jajowodu we wczesnych stadiach zaawansowania przebiega skąpoobjawowo lub bezobjawowo. Symptomy występują w bardziej zaawansowanych stadiach choroby.

Objawy raka jajowodu obejmują:

nieprawidłowe krwawienia z dróg rodnych,
wodniste, surowicze i obfite upławy w kolorze bursztynu,
kolkowy ból podbrzusza – spowodowany rozdęciem jajowodu, którego nasilenie zmniejsza się lub który ustępuje w trakcie wydzielania się zwiększonej ilości wydzieliny z pochwy,
guz w miednicy lub jamie brzusznej,
bóle okolicy krzyżowej, uczucie parcia na mocz, wodobrzusze – w stadium zaawansowanym,
objawy swoiste narządowo – w postaci przerzutowej raka jajowodu.

Czynniki ryzyka

wiek (4 – 6 dekada życia, szczyt zachorowań to 55 r.ż.),
mutacje genu BRCA1 i BRCA2 – powodują 120-krotny wzrost liczby zachorowań oraz obniżenie wieku chorych o 10 lat w porównaniu z resztą populacji,
mutacje w genach TP53, ERBB2, K-RAS,
niepłodność – 5 razy częstsze ryzyko zachorowania,
niska liczba porodów,
przewlekłe stany zapalne narządów płciowych.

Diagnostyka

W przypadku raka jajowodu bardzo trudne jest postawienie właściwego rozpoznania w trakcie diagnostyki przedoperacyjnej. Jest to możliwe tylko w 10% przypadków, a ostateczną diagnozę uzyskuje się podczas badania histopatologicznego wykonywanego w trakcie lub po zabiegu operacyjnym.

badanie ginekologiczne – zmiany w obrębie jajowodu,
USG ginekologiczne z zastosowaniem techniki dopplerowskiej,
USG jamy brzusznej,
RTG klatki piersiowej,
badanie cytologiczne,
tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny,
badania laboratoryjne – Ca125,
śródoperacyjne i pooperacyjne badanie histopatologiczne.

Leczenie

Podstawę leczenia raka jajowodu stanowi postępowanie chirurgiczne. Wykonuje się radykalne wycięcie macicy, pobiera się rozmazy cytologiczne i/lub wykonuje biopsję otrzewnej. Chemioterapia jest postępowaniem z wyboru w leczeniu uzupełniającym. Radioterapia i hormonoterapia nie są rekomendowane w leczeniu raka jajowodu.